Afscheid Hans den Hollander als interim bestuurder Amerpoort

24 juni 2024

“In deze sector is het allemaal mensenwerk, dus zonder die mensen gaat het niet”. Door Saskia Bon en André van Os.

Na 14 maanden, toch langer dan aanvankelijk het plan was, neemt Hans den Hollander afscheid als interim bestuurder van Amerpoort. Hij trad aan in een woelige periode, met veel onrust in de organisatie en een incompleet directieteam. Eenheid en rust is het belangrijkste dat hij heeft gebracht. En terloops een fusie, hoewel dat aanvankelijk geen prioriteit was. We spraken Hans op een dinsdagochtend in zijn werkkamer op Nieuwenoord.

Hoe kijk je terug op die afgelopen 14 maanden?
“Heel positief, het was voor mij een ware ontdekkingstocht. Ik kende de VG-sector helemaal niet. Het opvallendst vond ik de grote variatie in cliënten en locaties. Iedereen zei: ‘dat one-size-fits-all geldt niet’ en daar ben ik ook echt van overtuigd geraakt. Op sommige locaties zag het er ontspannen uit, maar je kwam ook op plekken dat je dacht: dat is hier de hele dag best spannend.”

Wat is je het meest bijgebleven?
“Ik was een keer op werkbezoek bij de Sculpturentuinlaan in Utrecht, een grote locatie met 48 appartementen voor een LVB+ doelgroep. Ik was onder de indruk van wat daar allemaal voorbijkwam. Er liep een vlotte jongen rond die zich goed kon presenteren. Je zag niets aan hem. De dag ervoor hadden ze een multidisciplinair overleg over hem gehad. Daarbij waren maar liefst 14 organisaties betrokken (jeugdhulp, reclassering, justitie enzovoort). De locatie ligt midden in een woonwijk, er is soms gedoe met buurtbewoners en politie, er zijn ongewenste bezoekers. Dat alles bij elkaar vind ik een heftige verantwoordelijkheid om daar als begeleider, teamleider, gedragsdeskundige of manager te werken. Veel respect voor die collega’s!"

Eerder heb je vooral in ziekenhuizen gewerkt. 
Wat is het verschil met de gehandicaptenzorg?
"In ziekenhuizen heb je altijd gedoe met dokters. Een gezegde is: de raad van bestuur is de baas, maar de dokters maken de dienst uit. Bij Amerpoort gaat het over cliënten of hun vertegenwoordigers. Dat vond ik heel mooi, daar gaat het ook om. In een ziekenhuis heb je ook een cliëntenraad, maar wie vertegenwoordigt die nou? Hier is dat heel manifest. Ook de ondersteuning daarvan vind ik heel knap."

In mei 2023 zei je onder de indruk te zijn van de betrokkenheid van cliënten, verwanten en medewerkers en dat vanuit de samenwerking de energie zal ontstaan om Amerpoort verder te ontwikkelen. Is dat gelukt?
"Ja, dat denk ik wel. Maar we zijn er nog lang niet. Bij het aantreden van Daan en mij was er kritiek, met name over de organisatie opzet en de positie van clustermanagers. Dat stof is wel neergedwarreld, maar het heeft ook veel gekost: het vertrek van veel mensen en dat is jammer. Het gedoe heeft een prijs gehad en ik had gehoopt dat we daar verder in zouden zijn: dat iedereen weer met plezier en energie in het werk zit. De kritiek over de organisatie vind ik niet altijd terecht, want er gebeuren echt hele mooie dingen. Die worden soms te weinig gezien.”

Waar ben je trots op?
"Dat idee van werkplezier. Ik denk dat we daar hard aan getrokken hebben, maar het beklijft nog niet helemaal. Ik geloof er heilig in dat we pas goede zorg kunnen leveren als medewerkers goed in hun vel zitten, fijn werk hebben, in hun team goed mee kunnen draaien, de relatie met cliënten. Dat is hartstikke belangrijk voor dit werk. Iedereen is natuurlijk best eens een dag chagrijnig, dat zal wel, maar het gaat erom welke mensen verlenen zorg aan onze cliënten – en of dat nou mensen in loondienst zijn of ZZP’ers die zich voor langere tijd aan ons verbinden: naarmate die mensen het beter naar hun zin hebben kunnen ze betere zorg verlenen. Daar moeten we het over hebben. De rest is best wel aardig op orde. Financiën: de eerste tekenen van het afgelopen half jaar zijn positief. En ik ben blij dat er meer rust en overzicht is: dat mensen weer weten wie hun manager is.”

Je wist van tevoren dat er gedoe was?
"Ja, maar er was veel meer instabiliteit dan ik dacht, ook in het directieteam. De langstzittende zat er net een jaar, dat was wel een binnenkomer. We hebben veel geïnvesteerd in teamvorming. Nou is niet alles afhankelijk van het management, maar het geeft wel rust en structuur. Als wij al niet op één lijn zitten wat verwacht je dan van de rest van de organisatie? Ook met het oog op de fusie met Sherpa.”

Die fusie heb je ook voor elkaar gekregen...
“Nou, samen met elkaar. Het was wel een verrassing. Bij ons aantreden hadden we niet meegekregen dat dit een heel belangrijk onderwerp was. Meer van: als je nog tijd over hebt zou je daar eens aan kunnen werken. Het is heel organisch gegaan, ook van de kant van Sherpa. Allengs ontstond het idee: het is nu of nooit. De bestuurssecretarissen hebben er waanzinnig hard aan getrokken, met veel inzet en kunde. De opzet met meepraat-avonden en verteltafels heeft geweldig goed gewerkt. Het vertrouwen nam toe. Het is denk ik wel het grootste succes van het afgelopen jaar: die fusie-organisatie is echt winst vergeleken bij de aparte organisaties.” 

Hoe kijk je naar de ontwikkelingen in de gehandicaptenzorg?
"Je ziet de sector ontwikkelen. Als je meer wil zijn dan alleen maar een organisatie waar mensen met een beperking wonen, dan zul je daarop moeten investeren. Aandacht voor wetenschappelijke ontwikkelingen, de hele gedragskundige benadering, daar gebeurt veel. Zeker de nieuwe cliëntgroepen: wil je dat goed doen dan moet je investeren in je kennis en expertise. We hoeven niet allemaal een ’s Heeren Loo te worden, maar het helpt wel als je iets meer massa hebt. We moeten wel oppassen dat we niet doorslaan en dat we oog houden voor de menselijke maat. In zorgplannen vinden we bijvoorbeeld dat iedereen ‘doelen’ moet hebben. Maar heb je zelf eigenlijk doelen? We moeten niet vergeten dat bewoners in de eerste plaats bewoner zijn. In de ouderenzorg zag je ook de neiging tot medicalisering, waar men inmiddels van terug gekomen is.”

Wat is de grootste uitdaging voor de toekomst?
"Ik vind dat we alle energie moeten steken in het binden van medewerkers aan deze organisatie. Zeker in deze sector is het allemaal mensenwerk, dus zonder die mensen gaat het niet. In alle sectoren is er personeelstekort, maar ik zie hier ook zij-instromers. Tijdens een van mijn werkbezoeken kwam ik zelfs een petrochemisch ingenieur tegen die nu bij ons werkt. Er ligt best nog een groot potentieel van mensen die bij ons willen werken, denk ik. We moeten laten zien dat het hier om zinvol werk gaat, zeker met zo’n doelgroep als LVB+. Kennelijk groeit er een groep op in deze maatschappij, waarvan je denkt: waar moet dat heen? Hoe zorgen we ervoor dat die mensen toch een beetje bij de maatschappij betrokken blijven?”

Wat is je advies voor de medewerkers van Amerpoort?
”Ik zou de medewerkers van Amerpoort vooral adviseren om positief te kijken naar ontwikkelingen. Als jij al 30 jaar begeleider bent op dagbesteding dan heb je daar ideeën over. Daar is niets mis mee, maar geef iets als 'integraal werken' een kans. Kijk wat er mogelijk is. Dat geldt eigenlijk voor heel Amerpoort. Kijk naar kansen.”

En verwanten en familie?
“Die zijn soms ook een soort tegenkracht die ons bij de les houdt. Gemiddeld genomen kennen verwanten en begeleiders elkaar goed. Als het gaat om lokale verwantenraden valt er nog wel iets te verbeteren: verwanten moeten de organisatie ook dragen. Een verwant vertelde me dat zijn zus hier al 63 jaar woont. Hij sprak met bewondering en respect over Amerpoort. Dat vind ik mooi om te horen: dat je dat na 63 jaar nog afdwingt als medewerkers. We doen heel veel goeie dingen, daar mag je best je hoed voor afnemen.”

Wat ga je nu doen?
"Meer vrijwilligerswerk, ik ben niet uit op nieuwe opdrachten als interim-bestuurder. Tenzij er echt iets leuks voorbijkomt, dan wil ik daar wel over nadenken. Als penningmeester ben ik al een tijd betrokken bij de Zeister muziekdagen en sinds begin dit jaar ben ik voorzitter van Papageno, de stichting (bekend van de familie Van Zweden), die kinderen en jongeren met autisme ondersteunt met bijvoorbeeld muziektherapie. Wat me persoonlijk erg bezighoudt is de jeugdzorg. Mogelijk dat ik me daar nuttig kan maken, niet als bestuurder, maar bijvoorbeeld als steunouder. We gaan het zien….”

Wij helpen je graag!

Heb je een zorgvraag of wil je meer weten over onze dienstverlening? De consulenten van het Klantbureau staan klaar voor (aanstaande) cliënten, familie of vertegenwoordigers en verwijzers. Voor alle algemene vragen kunt u 24 uur per dag terecht bij de receptie van Amerpoort: 035 647 5555 -  info@amerpoort.nl

Klantbureau