Kofi was een tijdje niet thuis, want wij waren met vakantie. Maar nu is alles weer normaal. We hebben hem opgehaald voor het weekend en als altijd gewandeld, gegeten en op de bank gezeten. Meestal gaat hij dan uit zichzelf naar bed om zijn batterij waar al het leven uit is weggevloeid, weer op te laden.
Maar deze avond maakt hij geen enkele aanstalten om naar zijn slaapkamer te gaan. Hij zit maar op de bank en kijkt TV. Vreemd. Ik breng af en toe zijn bed ter sprake, maar telkens wanneer ik probeer op te staan, trekt hij me weer terug.
Tegen een uur of half tien vind ik het welletjes, "Kofi kom, slaaptijd, naar boven, naar bed." Het duurt even voor de boodschap doordringt, maar dan staat hij abrupt op, vooruit dan maar, grijpt ons bij de hand, ("heb je ons allebei nodig?" grapt vader nog) grist de autosleutels van tafel en troont ons mee naar de voordeur.
Huh? Wil hij naar de instelling? Wat zullen we nou krijgen? Dat is nog nooit vertoond, normaal hoeft hij niet zo nodig. Zijn we te lang weggeweest? Hebben we nu afgedaan? Dat moment schijnt bij iedereen te komen. Pijnlijk. Maar ook geruststellend, ergens.
"Nee joh, Kofi slaapt thuis, lekker bij papa en mama!" roep ik blijmoedig, maar hij blijft trekken.
"Kofi je slaapt hier, in je eigen kamer!" Het haalt allemaal niets uit.
Maar zo gauw geef ik me niet gewonnen. Ik wend me tot het fotobord dat we die dag nog niet hebben gebruikt. Hij begrijpt ons tegenwoordig immers zo goed dat ik zelden versterking nodig heb.
En dan zie ik het.
De foto van zijn woongroep hangt er nog. De beruchte foto die onverbiddelijk het einde van het weekend inluidt. De foto die hij al zo vaak in de prullenbak heeft gemikt, maar de strijd toch altijd wint.
Het kwartje valt.
De hele avond was hij bezig zijn vertrek uit te stellen. En nu geeft hij zich, waarschijnlijk uit moeheid, gewonnen.
Ik ruk me los en grabbel in het bakje op zoek naar de foto van zijn eigen bed. Kofi duikt naast me en graait ook. Hij plakt de douchefoto op het bord.
"Ja, goed zo," zegt papa.
Ik plak zijn bed eronder.
Wij begrijpen elkaar. Eerst douche, dan bed. Thuis.
Terwijl we de trap op lopen realiseer ik me hoe wankel zijn taalbegrip is. Hij reageert altijd zo goed op mijn woorden dat je bijna zou denken dat hij geen foto's meer nodig heeft.
Hoopvol hebben we hem een paar weken geleden opnieuw laten testen, maar het resultaat was onverbiddelijk, "Vertrouw niet op woorden en ga niet hannesen met pictogrammen, maar hou het eenvoudig. Foto's dus."
Ik had het aangehoord en berustend geknikt. Maar nu pas dringt het écht tot me door. Wanneer puntje bij paaltje komt, blijven foto's zijn rots in de branding.
Over de auteur
Karin Bokhove, moeder van Kofi, schrijft onder meer het weblog 'Het kleine leven van Kofi'. Deze aflevering verscheen daar eerder. Karin is lid geweest van de Centrale Cliënten Raad van Amerpoort.
Je kind vertoont van de ene op de andere dag bizar gedrag, jij bent geen supermom en je gelooft al helemaal niet in wonderlijke genezingen. Wat doe je? Karins boek is nu verkrijgbaar: maak 10 euro (plus 3,95 verzendkosten) over naar rekeningnummer NL91INGB0004199937 en mail je adres naar karin.bokhove@gmail.com of lees meer: KOFI Het kleine leven van een autist.