Top 5 tips E-health inzetten in de zorg

Elke zorgorganisatie worstelt op dit moment met de uitdagingen van dit tijdperk van veranderingen. Wat de zorgorganisaties kenmerkt is dat ze vrijwel allemaal denken dat e-health de oplossing is voor hun huidige problemen. Ook al klinkt dit hip en beloftevol, ik durf te bepleiten dat dit niet waar is. Wat achter alle technologie schuilt zijn namelijk de cultuur, de processen en het hart van de organisatie die uiteindelijk bepalen of vernieuwing kans heeft om het nieuwe normaal te worden.

Maar waar moet je dan beginnen als je e-health wil inzetten binnen je organisatie?
Hieronder deel ik mijn 5 tips waar je aan moet denken:

Tip 1: Zorg voor een duidelijke opdracht / strategie

Wat de succesvolle organisaties scheidt van de minder succesvolle organisaties is de duidelijke opdracht die ze zichzelf gesteld hebben. Een opdracht die geniaal is in zijn eenvoud, maar alles omvattend is qua impact op de organisatie. Vele organisaties kiezen ervoor om e-health een onderdeel te laten zijn van jaarplannen, maar verbinden het onvoldoende aan hun strategie of visie. Hierdoor mis je als organisatie de duidelijke koers / het mandaat om met zijn allen ergens naartoe te werken.

Daarmee wil ik niet zeggen dat e-health je visie moet zijn, maar dat je missie daar wel over moet gaan. Anders zal je nooit de verbinding kunnen maken tussen wat er op de werkvloer gebeurt en wat er strategisch moet gebeuren om die succesvolle initiatieven op te schalen tot nieuw digitaal aanbod. En de opdracht moet ook echt gevoeld worden in alle lagen van de organisatie. Maak het een onderdeel van je cultuur, waarin e-health vanzelfsprekend wordt om aan te denken als je voor nieuwe uitdagingen komt te staan. Het moet opgenomen worden in het DNA van de organisatie om daadwerkelijk tot succesvolle resultaten te leiden.

Tip 2: Werk aan digitale vaardigheden van je medewerkers

Ik hoor regelmatig dat 'de zorgmedewerker' niet om kan gaan met de digitale middelen in de zorg. En helaas zie ik ook de trieste voorbeelden van medewerkers die door hun eigen onkunde digitale hulpmiddelen weghouden van cliënten. Maar er is meer aan de hand dan enkel die zorgmedewerker. Ik zie in de gehele lijn -van bestuurder tot zorgmedewerker- dat de digitale vaardigheden achterblijven t.o.v. de maatschappij. Hierdoor worden er soms 'analoge' besluiten genomen in alle lagen van een organisatie waardoor e-health maar moeilijk zijn meerwaarde kan bewijzen.

Dit is volkomen logisch omdat we op dit moment te maken hebben met drie verschillende generaties, die in hetzelfde tijdperk leven maar op digitaal gebied fundamenteel anders zijn opgevoed. Hierdoor zie je situaties ontstaan waarbij kereltjes van net 18 bij de boardrooms van grote bedrijven zitten uit te leggen hoe het bedrijf Snappchat in kan zetten om andere doelgroepen aan te trekken. Dit is de nieuwe werkelijkheid waarin we leven, waarin we alle zeilen bij moeten zetten om digitaal bij te blijven, en kansen te benutten die zich voordoen.

Daarom is het belangrijk dat alle medewerkers getraind worden in digitale skills, zodat ze naast vaardigheden hun mindset veranderen en leren wat er tegenwoordig allemaal kan om het werk makkelijker te maken. Technologisch is vrijwel alles tegenwoordig mogelijk; het is de uitdaging om vraag en aanbod zodanig aan elkaar te verbinden zodat het zorgproces versterkt wordt.

Tip 3: Creëer speelruimte

Wanneer kom jij met de meest geniale ideeën? 3x wedden dat dit niet op je werk is! De meeste ideeën ontstaan namelijk op het moment dat je even nergens aan denkt en in een totaal andere omgeving zit. Dit is ook vaak de reden dat brainstorm sessies in muffe vergaderzaaltjes weinig succesvol zijn. Je zit met je hoofd nog bij die 340 mailtjes die je moet beantwoorden en gaat dan even in een snelkookpan zitten om tot 'vernieuwende' ideeën te komen. Ideeën krijgen is eigenlijk hetzelfde als poepen. Je kan het niet ineens forceren, maar je kan wel de omstandigheden creëren waarin je tot de beste 'shit' komt!

Wil je als organisatie dus vernieuwen, dan zal je de juiste omgeving moeten creëren waarin mensen de ruimte ervaren om te experimenteren, leren en tot nieuwe ideeën komen. Sommige organisaties creëren een soort Lab waar mensen dingen kunnen uitproberen. Anderen laten verschillende initiatieven ontstaan waarbij medewerkers tijd, geld en ruimte krijgen om met nieuwe technologieën te onderzoeken hoe deze de cliënt kunnen ondersteunen. Wat deze organisaties goed snappen is dat de vernieuwingskracht al aanwezig is onder de medewerkers, maar dat het een voedingsbodem nodig heeft om tot uiting te komen!

Tip 4: Kijk naar zorgproces, en niet naar de e-health oplossing

Even een tegengeluid op voorgaande digitale tips. Het is heel belangrijk om digitaal vaardig te worden en vooral te weten wat er digitaal kan tegenwoordig. Maar dat bepaalt maar voor 30% je succes. Als je e-health succesvol wil inzetten in je organisatie heb je te maken met 3 ingrediënten: cliënten, medewerkers en digitale hulpmiddelen. Dat de digitale middelen betrouwbaar en gebruiksvriendelijk moeten zijn is duidelijk. Maar wat nog belangrijker is, is hoe het digitale hulpmiddel ingrijpt in het huidige zorgproces.

Medewerkers en cliënten gaan alleen maar iets gebruiken als ze direct zien dat het het werk leuker, makkelijker of beter maakt. Daarom is het ook heel belangrijk dat je, voordat je met e-health gaat starten, goed onderzoekt welk zorgproces je nu wil verbeteren en welke veranderingen dit teweeg brengt. Alleen als je goed snapt hoe het zorgproces verbeterd kan worden met e-health toepassingen, zal je medewerkers en cliënten meekrijgen om dit te gaan proberen. Zodra je medewerkers uit gaat leggen wat zij extra of anders moeten doen, zonder ze de meerwaarde te laten zien, gaat het niet werken. Hou dus altijd het zorgproces voor ogen en kijk dan welke e-health toepassing geschikt kan zijn.

Tip 5: Zorg voor vele moeders en vaders van je e-health initiatief

"Alleen ga je sneller, samen kom je verder" wordt er wel eens gezegd. Iedereen herkent wel het moment dat je een geweldig idee hebt waarmee je de halve wereld kan veroveren, alleen komt er dan toch weer niets van terecht. Wat is nu het verschil tussen mensen met goede ideeën en mensen met succesvolle ideeën? Iedereen kan goede ideeën bedenken en doet dit ook de hele dag door. Bij 'het beste idee van Nederland' zie je duizenden mensen met super ideeën, waarbij er uiteindelijk maar een handvol ook echt succesvol blijkt te zijn. Dit komt omdat een idee moet groeien tot een succesvol concept wat duidelijk meerwaarde gaat bieden. En dit kan je onmogelijk in je eentje bedenken, voornamelijk omdat je altijd vanuit je eigen perspectief zal kijken naar je idee.

Het is als een blok klei, dat eerste goed gekneed moet worden tot verschillende vormen om te komen tot een mooi herkenbaar beeld. Ideeën moeten dus tegen veel mensen aan gehouden worden om te groeien en mooier te worden. Naarmate je je ideeën met meerdere mensen bespreekt en mensen feedback geven, wordt je idee scherper en verbind je mensen aan je idee. Omdat mensen hun input in het idee stoppen, wordt het ook hun idee, waardoor de kans van slagen groter wordt. Je creëert in feite een broeikasje waarbij meerdere mensen je idee water gaan geven en ervoor gaan zorgen. Zorg dus dat je met je e-health initiatief vele vaders en moeders vindt die hetzelfde belang hebben en willen meedenken en willen zorgen voor het initiatief.

Verandering van tijdperken - Jan Rotmans

We staan voor de grote uitdaging om de definities van zorg opnieuw uit te vinden in deze veranderingen van tijdperken. Dit vraagt om ondernemerschap, vertrouwen op medewerkers en een flexibele koers met een duidelijke visie. Over 10 jaar kunnen we terugkijken en bepalen of we de juiste keuzes hebben gemaakt op dit moment. Maar voor nu moeten we niet stilletjes afwachten en wachten tot de storm overgaat, maar proactief op zoek naar onze nieuwe zorgverlening!

 

Over de auteur

Jethro Hardeman is programmaleider E-health en adviseur InnovatieLab.

Wij helpen je graag!

Heb je een zorgvraag of wil je meer weten over onze dienstverlening? De consulenten van het Klantbureau staan klaar voor (aanstaande) cliënten, familie of vertegenwoordigers en verwijzers. 

Klantbureau