Op verzoek van een collega ben ik tijdens het IASSIDD Wereldcongres 2016 naar een aantal lezingen gegaan om antwoord te zoeken op de vraag: Wat werkt bij cliënten om een gezond gewicht te hebben, te bereiken en te houden? Ik heb de uitslagen van 3 onderzoeken op dit gebied gehoord. De uitslagen bevatten praktische tips en adviezen.
Levensstijl
Het allerbelangrijkste is dat wanneer mensen een gezond gewicht willen bereiken, dat zij daar een levensstijl van maken. Mensen die voor hun zorg van anderen afhankelijk zijn, kunnen niet zelfstandig voor hun eigen gezondheid en gewicht zorgen. Voor deze groep geldt dat hun begeleiders de verantwoordelijkheid dragen voor hun levensstijl.
Uit één van de onderzoeken kwam naar voren dat cliënten met overgewicht regelmatig begeleid worden door mensen die zelf ook overgewicht hebben. Voor die groep mensen is het een uitdaging om samen een andere leefstijl aan te wenden. Goed voorbeeld doet goed volgen.
Maak het leuk
Gewend raken aan een andere levensstijl vraagt creativiteit en doorzettingsvermogen. Als belangrijkste tip werd genoemd dat het belangrijk is om te focussen op wat gezond en lekker is en wat je wèl kunt eten. Het is belangrijk om kleine stapjes te zetten op weg naar een andere levensstijl, zodat het leuk blijft en waardoor het makkelijker zal zijn om je aan de nieuwe gewoontes aan te passen. Bijvoorbeeld door gezelligheid te koppelen aan activiteiten waarbij bewogen wordt. Dat kunnen activiteiten zijn als; samen wandelen, was vouwen, oud papier weg brengen etc.
Netwerk
Een gezonde levensstijl met en voor cliënten realiseer je door hun netwerk te betrekken bij de nieuwe manier van eten en leven. Een praktijkvoorbeeld uit de presentatie: Op een groep wordt al enige tijd minder calorierijk gegeten. Een cliënt gaat in het weekend naar haar ouders en krijgt daar het hele weekend door gebak. In deze casus werd genoemd dat een begeleider gesproken heeft met de ouders van de cliënt en geen medewerking van hen kreeg. De ouders koppelen gezelligheid en verwennen aan het eten van veel lekkere (ongezonde) dingen en wilden dat niet veranderen.
In dit geval is het belangrijk om de cliënt (indien mogelijk) weerbaar te maken, zodat zij zelf aan kan geven wat zij wel en niet wil eten. De cliënt maak je zo sterk om voor haar eigen gezondheid te gaan staan.
Scholing van begeleiders
Uit een ander onderzoek kwam naar voren dat in geen enkele functieomschrijving van begeleiders staat dat van hen verwacht wordt dat zij kennis hebben over wat een gezonde levensstijl inhoudt en dat zij dit aan kunnen bieden. Gesteld werd dat leidinggevenden zorg moeten dragen voor (na)scholing over een gezonde levensstijl. Zodat er een eenduidigheid is voor de cliënt.
Dat vraagt om een beloning!
Wanneer het gaat over voeden of vullen is er nog een aspect wat belangrijk is. Voeden gaat over meer dan eten alleen. Het belonen van goede resultaten wordt in de onderzoeken genoemd als een belangrijke factor die bijdraagt aan het volhouden van nieuwe gewoontes. Belonen met (gezamenlijke) activiteiten naar wens werkt dubbelop. Het vullen van iemands leven met fijne activiteiten geeft veel voldoening.
Over de auteur
Agnes Sterk is gezinscoach op locatie Parkwijk. Foto: www.globoforce.com.