Nog maar vijf jaar geleden: ik lig plat op m'n buik in een greppel achter laag struikgewas en hoop maar dat hij me over het hoofd ziet, me akelig bewust van m'n knalrode winterjas die door de kale takken kiert. Ik druk m'n neus in de vochtige aarde en ruik bedorven bladeren.
Misère
Brullend van frustratie banjert Kofi over het pad. Hij ziet me niet. Voor de zekerheid hou ik me nog even gedeisd -net genoeg rust om uit het onmiddelijke te treden- en zie mezelf liggen. Tijdens m'n studie had ik 't een en ander gelezen over de loyaliteit van mishandelde vrouwen. Wat hun vent ook uitvrat, diep van binnen hield 'ie toch zoveel van haar. Langzamerhand raakten ze dermate verstrikt in hun misère dat ontsnapping onmogelijk leek. Ik dacht, dat zal mij nooit ofte nimmer overkomen. Een dreun terug kan-die-dan krijgen! En zie mij nu, besef ik met klamme neus. Hoe ben ik in dit absurde toneelstuk beland?
Sja, net als al die anderen, stap voor stap. Al jong stuiterde Kofi bijtend, schoppend en slaand door de kamer. Eén keer sloeg ik terug. Nooit zal ik z'n onthutste gezicht vergeten: wat doe je nou toch mama?
Keilbouten
Later perkte ik hem in door bovenop hem te gaan liggen met mijn handen om zijn hoofd. Ik had behoorlijk wat overwicht, maar zo rond z'n veertiende was het met mij gedaan: vrienden, buren en politie schoten te hulp. Gewapend met fietshandschoenen en arm-zwachtels tegen nagelkrassen, een pet tegen haren trekken en sleutels aan mijn riem om snel naar buiten te kunnen vluchten, ging ik door het leven. 's Avonds snoerden we hem in een Zweedse band en zetten zijn bed met keilbouten vast aan de vloer. Wanneer ik hem in het holst van de nacht hoorde razen plakte ik stilletjes m'n oor aan z'n kamerdeur. Zou het wel goed gaan daarbinnen, zat hij niet verstrikt in die band, als een dier in de val?
Voortaan keek ik op afstand toe hoe Kwame zijn Wolfskind van zich aftrapte. Zag het wit van zijn wagenwijd opengesperde ogen flitsen. De methodes van zijn zelfverdediging waren op z'n zachtst gezegd dubieus. Na afloop trilde hij als een riet, je kon hem uitwringen en een emmer vullen met zijn zweet.
Risico's
Geen professional zou zo'n CAO accepteren. Maar wij wel. Waarom eigenlijk? Je partner kies je, in voor- en tegenspoed, maar uiteindelijk toch voorwaardelijk. Met een kind krijg je levenslang. Je gaat er blind voor. Moeders schijnen zelfs vast te houden aan de meest misdadige zonen. En Kofi was niet misdadig, alleen maar panisch.
We wisten dat we risico's liepen, maar dat namen we op de koop toe. Soms balanceerden we op het randje, dit is de laatste keer. Wilden hem verslagen terugbrengen naar de instelling, alsjeblieft, we kunnen het niet langer, maar deden dat nooit.
En nu loopt hij kalm naast me, als vanouds door bos en hei. Zijn gelukkige glimlach zou een ijsblok nog doen smelten. Hij kan me vermorzelen als hij wil, laatst nog nam hij een nare hap uit m'n arm toen ik koek verbood. De risico's zijn de wereld nog niet uit, maar ja, tegen zijn glimlach heb ik geen verweer. Hij heeft me zo nodig, ziet u...
Over de auteur
Karin Bokhove, moeder van Kofi, schrijft onder meer het weblog 'Het kleine leven van Kofi'. Deze aflevering verscheen daar in 2016. Karin is lid geweest van de Centrale Cliënten Raad van Amerpoort.