“Onthutst, ontdaan, verbouwereerd kijkt-ie me aan, en ik voel me dagen later nog schuldig, omdat ik alweer m’n zelfbeheersing ben kwijtgeraakt.”
Moeder voelt zich nu al drie dagen schuldig omdat ze van het weekend is geëxplodeerd als een klein kind. Ze stond in de ijskoud neerkletterende regen te brullen, krijsen, tieren, en janken. Ze mepte op Kofi’s polsen omdat hij haar regenjack vastgreep en haar verhinderde het aan te trekken. Want Kofi heeft één stelregel, zoals je de wandeling begint, eindig je ook. Er mag geen kledingstuk bij of af. Ze mepte uit volle macht zodat hij de jas zou loslaten die hij nu vastbesloten terug in de rugzak propte. Donderslagen klonken boven de boomtoppen. Ze hadden nog geen kwartier gewandeld of het hing al in de lucht. Gespannen telde moeder het tijdsverschil tussen bliksem en donder. Drie seconden. Zo dadelijk zouden ze bij het heideveld komen dat Kofi persé op zou rennen om een solitair oprijzende jeneverbes te omhelzen. Ze besloot om te draaien.
Schok
Het onweer is allang voorbij getrokken, het liep allemaal weer eens goed af. Maar de opschudding zindert nog na in haar hoofd, alsof er palletjes zijn geraakt door een elektrische schok, die nog dagenlang natrilt. Ze heeft gefaald. Waar de begeleiders Kofi kalm in het gareel houden, maakt zij er een potje van. Elk weekend neemt ze zich voor die perfecte droomouder te zijn en elk weekend zakt ze door het ijs door stampvoetend zijn kwetsbaarheid te vertrappen. Maar wacht eens even, kwetsbaarheid?
Een behaarde vent van één meter vijfentachtig met handen als klauwen, een nek als een stier, en dat alles gedrapeerd rond de hersenpan van een peuter. Wie is hier nou kwetsbaar? Stel je voor dat gewone ouders waren overgeleverd aan de grillen van hun gevalletje ‘terrible two’?
Regime
Gelukkig heeft Kofi al veel geleerd, maar vaste regels zijn in z’n hoofd vastgeklonken tot het ijzeren regime van spoorrails die geen millimeter meer mogen verschuiven. Angst en dwang zijn levenslange kameraden. Vader en moeder z’n liefste bezit, maar ze moeten wel doen wat hij zegt.
Het is dat besef, meer nog dan het feit dat ze in haar zomerjurkje in de ijskoude regen stond te vernikkelen dat haar zo door het lint liet gaan. Een uiterste poging van verzet. Het màg niet zo zijn dat hij de dienst uitmaakt. Het doet haar denken aan een film die ze ooit zag, waarin een bekend actrice wordt ontvoerd door een verstandelijk beperkte fan. Hij sluit haar op in zijn afgelegen huisje, ze is volledig overgeleverd aan zijn wil. Van het ene op het andere moment krijg hij onbegrijpelijke woede aanvallen. Maar tijdens een dagenlange opsluiting kantelt de macht langzaam maar zeker in haar richting, want zij is slimmer. Gaandeweg doorziet ze hem, bespeelt hem en hoe het eindigde is moeder vergeten, maar ze is vast ontsnapt.
Pijngrens
Gelukkig zijn vader en moeder altijd met z’n tweeën. Een van beide houdt het hoofd wel koel. Sturing zit hem in kleine dingen, schuin achter hem lopen als een soort van ankertje, de hand naar voren steken om richting aan te geven, hem terugroepen zodra de afstand te groot wordt. Hoe onrustiger hij is, hoe korter het lijntje, dan hoeft het lang niet altijd uit te lopen op een fysieke krachtmeting.
Het rare is dat moeder iemand moest worden die ze niet van nature is. Kofi heeft behoefte aan onverstoorbare mensen met een hoge pijngrens, maar zij houdt juist van het onverwachte en piept bij elk pijntje. Ze is ongeduldig, haar humeur is een wijd uitslaande schommel. En dat heeft ze allemaal platgeslagen.
Over de auteur
Karin Bokhove, moeder van Kofi, schrijft onder meer het weblog 'Het kleine leven van Kofi'. Deze aflevering verscheen daar in 2015. Karin is lid van de Centrale Cliënten Raad van Amerpoort.