Lang heb ik getwijfeld om deze open brief naar jou te schrijven. Maar na jou live te hebben mogen meemaken bij het concert van 'Syndroom' en je speech te hebben gezien bij het winnen van de Gouden Televierring (waarvoor gefeliciteerd trouwens), heb ik besloten toch in de pen te klimmen.
Je zei in je speech, en ik quote: "Wij maken dit programma voor een kleine, kwetsbare doelgroep met heel veel liefde, respect, maar voornamelijk met humor." Ik hoop dat je, met je eigen woorden in je achterhoofd, er even voor wil gaan zitten en mijn woorden op je in wil laten werken. Vergeef me bij voorbaat mijn soms wat onbeholpen manier van schrijven. Het is een mix van persoonlijkheid en beroepshumor met een vleugje emotie, waarin het soms lastig is een juiste keus te maken, maar waarin het zeker niet mijn bedoeling is om iemand te kwetsen. Want in zekere zin staan wij voor hetzelfde.
Droom
Een paar weken geleden zat ik er helemaal klaar voor. Uitgenodigd door mijn goede vriend Marco om onder het genot van een wijntje 'Syndroom' te gaan kijken. Je liet de droom van een oud-bewoner van mij uitkomen en eerlijk is eerlijk, ik moest m'n best doen om de tranen niet te laten vloeien.
Die intense gelukzaligheid op het gezicht, die enorme grijns van oor tot oor, die onmetelijke dankbaarheid. Dat is waar je het allemaal voor doet. Toch? Zodat wanneer je in bed ligt en je terug denkt aan je dag, je nog eens glimlacht en moeiteloos in slaap kan vallen. Je hebt iets goeds gedaan, een verschil gemaakt en dat wordt ook nog eens opgemerkt door niet alleen de tv-producenten, maar ook door 1,5 miljoen kijkers! Chapeau!
Ik zal nu maar direct met de deur in huis vallen en je iets opbiechten. Deze aflevering van Syndroom is de enige aflevering die ik heb gezien. Want eigenlijk ben ik helemaal geen fan van jouw programma. Wanneer ik de voorstukjes voorbij zie komen, zap ik het liefst weg met de gedachte 'tien blije mongooltjes in Nederland en Johnny weet ze er precies uit te pikken'.
Ik denk dat ik met deze opmerking de woede en onbegrip van velen op m'n hals haal en ik hoor je haast denken 'dat kind is zuurder dan een verrotte sinaasappel'.
Baan
Begrijp me niet verkeerd, afgunst is het zeker niet. Ik denk dat jaloezie het dichtst in de buurt komt. Want, lieve Johnny, jouw baan is dat wat ik het liefst zou willen doen. Ik heb het er nu niet over dat ik graag op tv zou willen komen. Of elke dag verkleed als onhandige Hans naar mijn werk zou gaan.
Maar dat ik alles zou kunnen doen wat binnen mijn macht ligt om mijn jongens blij te maken. Buiten alle beperkingen om denken en er 100% voor te gaan!
Maar helaas is dat iets wat alleen op televisie bestaat. Want langzaam maar zeker worden er mij beperkingen opgelegd waardoor er geen 100% meer bestaat en ik regelmatig met zorgen om mijn jongens wakker lig. Want ik werk in de zorg.
Ik werk nu een kleine 10 jaar in de gehandicaptenzorg en ondertussen zijn de stroopwafels ingeruild voor droge biscuitjes. De politiek, het systeem en de hoge heren binnen mijn sector beslissen waar mijn grenzen liggen en ik kan je vertellen, die zijn niet zo grenzeloos als die van jou.
Ik werk niet met leuke knoop-in-je-zakdoek-mongooltjes, maar met dwarse downers. Het gebeurt meer dan regelmatig dat ik geslagen wordt, er een stoel rakelings langs mijn hoofd wordt gesmeten of dat ik een cliënt noodgedwongen vast moet houden voor de veiligheid van hemzelf, van mij en alle anderen die aanwezig zijn. Het hoogtepunt van mijn dag is wanneer iedereen weer veilig en wel naar huis gaat zonder lichamelijk of materieel letsel opgelopen te hebben. En zelfs dan, wanneer ik alles heb gedaan wat ik mogelijkerwijs zou kunnen doen, lig ik 's avonds naar het plafond te staren. Lig ik wakker omdat het gewoonweg niet voldoende was.
Simpel
Ik ben niet Johnny de Mol, ik heb geen connecties met welke BN'er dan ook en zeker geen pot met geld waarmee ik de dromen van mijn jongens in vervulling kan laten gaan. Ik ben gewoon Ilona, met een simpel SPW'tje op zak en heb een engelengeduld wanneer het om mijn jongens gaat.
En wat ik eigenlijk denk als ik de reclame voor 'Syndroom' voorbij zie komen? Ik hoop toch zo dat jij, dat Nederland, dat wie dan ook ziet hoe het werkelijk gesteld is met de zorg in Nederland. Hoe het er echt aan toe gaat. Ik denk dat de tranen je dan ook over de wangen lopen. Niet zoals wanneer jij het eindresultaat van je programma ziet, gemixt en wel, inclusief een bijpassende eindtune.
Maar de echte realiteit, de echte tranen zoals bij mij. Wanneer ik thuis kom, op de bank val in een oorverdovende stilte, na een dag waarin ik alles deed wat ik kon en het gewoon niet genoeg was.
Verschil
Het is mijn droom dat de mensen die daadwerkelijk een verschil kunnen maken in de maatschappij hun ogen openen. De schrijnende verhalen ook gezien zullen worden. De dagelijkse worstelingen op de werkvloer erkend worden. Maar vooral dat er niet vergeten wordt dat er naast de mensen die de tv wel halen, er ook een nog grotere, minstens net zo'n kwetsbare groep is voor wie dat niet haalbaar is. De groep waar ik en mijn collega's dagelijks voor staan, voor vechten en bij tijd en wijle voor huilen.
Een droom waarvan ik hoop dat hij ooit uit zal komen. Of zullen er dromen zijn die altijd bedrog blijven?
Lieve Johnny, mijn excuses voor deze humorloze klaagzang. Blijf alsjeblieft doen wat je doet en maak het verschil!
Graag zou ik willen afsluiten met een quote van mezelf.
'Te zien wat anderen niet zien. Om te horen wat je niet kan zeggen. Voelen wat voor jou onbegrijpelijk is. Te ontdekken wat je zelf niet weet. Het is mijn plicht voor jou op te komen en te spreken. Voor jou en alle anderen die daar zelf niet toe in staat zijn.
Mijn werk. Dankbaar, heftig, aangrijpend, ontroerend en intens. Mijn werk ben jij.'
Liefs Ilona
Over de auteur
Ilona Oskam is begeleider B op locatie Poolster bij Amerpoort.
Foto boven: SynDROOM / RTL